Çalışan maaşın yüzde 50’sini devlete vergi olarak ödüyor!

Türkiye’de çalışanların ödedeği verginin yüksek olduğu sık sık dile getiriliyor. Ancak bu tutarın ne kadar olduğu çalışanların gelir vergisi işveren tarafından kaynağında kesilip ödendiği için çok fazla bilinmiyor. Bunun üstüne bir de hemen hemen her adım attığımızda karşımıza çıkan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) eklendiğinde rakamlar can sıkıcı hale gelebiliyor. Peki çalışanın gerçek vergisi nedir?

Hesap kolay olsun diye orta halli ve her ikisi de çalışan bir çifti örnek aldık. Çiftin her birinin eline 3.500 ₺ geçtiğini yani toplam net gelirlerinin 7.000 ₺ olduğunu varsaydık. Vergi dilimi ise yıl ortalaması olan haziran ayı maaş bordrosu baz alınarak yapıldığı için yıl ortalamasını ifade etti. Çiftimize ücret daha gelmeden her birinden 884 ₺ gelir vergisi ve 39,5₺ damga vergisi keseliyor. Yani daha para eline geçmeden 1.848 ₺ vergi ödemiş oluyorlar. Brüt gelirin %17’si net gelirin %26’sı kesilerek çiftimize geri kalan tutar ödeniyor.

Maaşı aldıktan sonra ortalama 4 kişilik bir ailenin en düşük mutfak masrafı olan 2.000 ₺ harcadığını varsayarsak %8 KDV hesabıyla 160 ₺ mutfak harcaması sonucu Maliye’nin kasasına gidiyor. Çiftimizin her ikisi de sigara kullanıyorsa aylık sigara masrafı 720 ₺ buradan ödenen vergi ise 619 ₺’yi buluyor. Sigarada vergi oranı %86’ya kadar çıktı. Ailenin eğer ayda 2 şişe rakı tüketimi varsa rakıya ödenen bedel 260, bunun içindeki vergi ise 195₺ olacak.

Her aile gibi elektrik, doğalgaz, su, internet, cep telefonu, ödemelerinde ödenen ÖTV ve KDV neredeyse 150₺’ye çıkıyor. Tabii eğer bu arada bir cep telefonu almışsanız aldığınız telefonun %30’unu ÖTV ve KDV olarak ödeyeceksiniz. Vergide önemli bir kalem de önceleri daha az olan ancak son dönemlerdeki astronomik artışlar ile cep yakmaya başlayan emlak vergileri. Çiftimizin yıllık 800₺ emlak vergisi ödemesi aylık 66₺nın bu vergiye gittiği anlamına geliyor.

Özellikle büyükşehirlerde bir lüks değil ihtiyaç haline gelen otomobil ise adeta bir vergi makinesi. Öncelikle ailenin 118.000 ₺’ye bir araç satın aldığını düşünürsek bunun 49.000 lirasının vergi olduğunu hesaplıyoruz. Otomobile 5 yıllık bir yıpranma zaman dilimi koyarsak otomobil satın alımı için aylık ödenen verginin (49 bin/60 ay) 816₺ olduğu gerçeğine ulaşıyoruz. Bu otomobi alırken 50.000 lira da kredi çekilmişse ödenen 1.080₺’lik taksidin KKDF ve BSMV’sinin ayda 323₺ olarak karşımıza çıktığını görürüz. Aynı otomobilin Motorlu Taşıtlar Vergisi de (MTV) yıllık 1.499₺ düzeyinde. Yani ailelerin bütçesinden ayda aldığı pay 124₺ olarak gerçekleşir. En önemli vergi kalemlerinden birisi de benzinden alınan vergiler. Bu ailenin aylık 1.200₺ benzin harcaması yaptığını baz alırsak benzin için ödenen verginin 804₺ olduğu sonucuna ulaşırız.

Dolaylı vergi, net gelirin %46’sı!