Süper besin: “Spirülina”

Ülkemizde 1994 yılında 68,8 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresi, 19 yılda 7,5 yıl artarak 2013 yılında 76,3 yıla yükselmiştir. 2014 yılında ise doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için ortalama 78, erkeklerde 75,3 ve kadınlarda 80,7 yıl olarak saptanmıştır. Günümüzde yaşam beklentisinin giderek artması, yaşanan sağlıklı yılların süre ve kalitesini nasıl artırabiliriz sorusunu gündeme getirmiş ve bu konuda da besin destekleri ön plana çıkmaya başlamıştır…

Doğuşta beklenen yaşam süresi ülkeden ülkeye ve yıldan yıla değişiklik göstermesine rağmen Japonlar 81-83 yıl ortalama yaşam süresi ile en uzun yaşayan milletler arasında. Yanı sıra Japonya’da 100 yaşını geçmiş 50 binin üzerinde insan var. Japonların bu denli uzun yaşamalarının sırrı nedir diye merak ettik ve beslenmelerini yakından inceledik.

Japonya’da beslenme alışkanlıkları

• Günde 5 porsiyon meyve ve sebze tüketiliyor.
• Diyette genellikle kırmızı et yerine balık ve tavuk eti tercih ediliyor.
• Ekmek yerine tükettikleri temel besin maddesi pirinç ve hemen her öğünde pirinç lapası veya pilav karşımıza çıkıyor. ( Ekmek yerine pirinç tüketimi Japonların yaptığı en büyük beslenme hatalarından biri.)
• Kahvaltı Japonların vazgeçilmez öğünü. Kahvaltıda genellikle yeşil çay, tofu peyniri, bir kase pirinç lapası, nori yosunu yaprakları, miso çorbası tercih ediliyor.
• Japonlar besinleri oldukça çiğ tüketme eğilimindeler. Bu da sebze ve meyvelerdeki vitamin ve mineral kayıplarının en aza inmesini sağlıyor.
• Yemek pişirme tekniği olarak da genellikle haşlamayı tercih ediyorlar ve Japon kültüründe kızartılmış yiyeceklere pek de yer yok.

• Soya fasulyesi Japonların vazgeçilmez besinlerinden bir tanesi. Soya fasulyesinin linoleik asitten zengin buna karşın kolesterolden fakir bir besin olması kalp damar hastalıklarını önlemede oldukça etkili.
• Japonların diyetleri günlük %26-28 aralığında yağ içeriyor.
• Diyetlerinde tatlı tüketimi yok denecek kadar az ve tatlı deyince ilk akıllarına gelen mevsim meyveleri.
• Japonların beslenme alışkanlıklarından bir diğeri ise deniz yosunu tüketmeleri. Deniz yosununu kahvaltıda yaprak şeklinde, suşinin içerisinde meze olarak veya kurutulmuş deniz yosunundan hazırladıkları soslarla yemeklerini tatlandırarak tüketiyorlar.
• Aslında tükettikleri besin bir mavi-yeşil alg türü olan Spirulina ve Spirulina 21. yüzyılın süper besini olarak tanımlanıyor.

Spirulina nedir?

Spirulina mikroskobik ve ipliksi yapıdaki bir siyanobakteridir.

Spirulina temiz dünya sularında oksijenli fotosentez yapan Arthrospira platensis’in kurutulmuş biyokütlesidir. Bu algler bireylerin diyetlerinde önemli bir besini temsil ederler ve insanlarda protein ve vitamin suplemanı olarak yaygın şekilde kullanılırlar.

Spirulina’nın besin içeriği

Spirullina %65’ten fazla protein içerir ve B₁₂ vitamini, provitamin A (β-karoten) ve demirden zengindir.

Spirulina yüksek oranda fenolik asit, tokoferol, γ-linolenik asit içerir.

B₁₂ içeriği bakımından ikinci en yüksek besin olan dana ciğerine göre 2 ila 6 kat daha fazla B₁₂ içermektedir.

Spirulina doğada en yüksek demir, tokoferol ve γ liolenic asit (GLA) içeren besindir. Ispanaktan 58 kat fazla demir, buğday filizinden ise 3 kat fazla E vitamini içermektedir. Selüloz yapıda bir hücre çepherine sahip olmadığından spirulinanın sindirimi de oldukça kolaydır.

Spirulina’nın sağlık üzerine etkileri

Spirulina güçlü bir antioksidandır ve yapılan çalışmalarda oksidatif stresi azalttığı gösterilmiştir. Ayrıca Spirulina antiviral ve antikanserojenik etki göstermekte, immünolojik yanıtı arttırmakta ve karaciğer koruyucu etki göstermektedir.

1. Spirulina’nın antioksidan etkisi

Spirulina doğadaki en zengin antioksidan kaynaklarından biridir. Çinko, mangan, selenyum ve bakır gibi mineralleri içerir. β-karoten, metiyonin, E vitamini, B6, B1 vitaminleri ile serbest radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasında aktif rol oynar. Kuvvetli antioksidanlardan biri olan süperoksit dismutaz (SOD) enziminin en önemli kaynaklarından biridir.

2. Spirulina’nın antiviral etkisi

Spirulina güçlü antiviral aktivite sergiler. Spirulinanın polisakkaritleri herpes(uçuk virüsü) dahil olmak üzere grip virüsü, kızamık virüsü, kabakulak virüsünü gibi bir çok zarflı virüsü inhibe eder. Spirulina ekstreleri AIDS hastalarında da destek tedavi olarak kullanılabilir.

3. Spirulina’nın antikanserojenik etkisi

Spirulina β-karoten ve fikosiyaninden zengin doğal bir besindir. Hem β-karoten hem de fikosiyanin antikanserojeniktir. Fikosiyaninin karaciğer kanserinde hayatta kalma süresini uzatabileceğine dair çalışmalar vardır. Yanı sıra DNA’ya hasar veren ajanların vücuttan atılmasını sağlayarak kanseri önleyebilir.

Kalsiyum ve Spirulina Platensis preparatlarının birlikte kullanılması asidik karaciğer tümör hücreleri, kemik ve yumuşak doku tümör hücrelerinde DNA ve RNA sentezine etki ederek kanser hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasını önler.

4. Spirulina’nın metabolizmaya etkisi

Spirulina lipit ve karbonhidrat metabolizmaları üzerinde etkilidir. Vücutta hipokolesterolemik ve hipoglisemik etki gösterir. Diyet ile alınan Spirulina suplemantasyonu özellikle kan şekeri sevisini düzenler. Spirulina kullanan Tip 2 diyabetli hastalarda Spirulina suplemantasyonu HbA1c düzeylerinin hedeflenen aralığa yaklaşmasında etkili olabilmektedir.. Spirulina suplemantasyonu ile Tip 2 diyabetin ikincil komplikasyonlarının azaltılabileceği ortaya konmuştur.

5. Spirulinanın diğer etkileri

Spirulina yüksek oranda gamma linoleik asit(GLA) içerir. GLA’ nın diyetle alınması artirit, kalp hastalıkları, manik depresyon ve şizofrenide tedaviye destek sağlar. Bunun yanında ilaçların, kafeinin ağır metallerin oluşturduğu toksinlerin atılmasını sağlayan faz-1 detoksifikasyonu aktive eder.

Spirulina preparatları antiviral, antifungal, antibakteriyal etkilerinden dolayı kremlerde kozmetik ürünlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalar kilo kaybından sonra kilo korumada Spirulina suplemantasyonunun faydalı olabileceğini göstermiştir.

Spirulina’ nın besin desteği olarak tüketilmesi

Ülkemizde deniz yosunu tüketimi Uzak Doğu ülkelerinde olduğu gibi gerektiği ölçüde yaygın değildir.

Geleneksel beslenme alışkanlıkları ve Türk damak tadı göz önüne alındığında deniz yosununun sofralarda yerini alması da zor gözükmektedir. Ancak Spirulina içeren besin desteklerine yöneliş son yıllarda ülkemizde de artmıştır.

Spirulina içeren besin destekleri antioksidan ihtiyacının artığı, bağışıklık sisteminin zayıfladığı veya viral enfeksiyonların görüldüğü durumlarda kullanılabilir. Ancak diğer besin destekleri gibi Spirulina suplemanları da diyetisyen veya doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.

Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:

[button-white url=”http://www.gercekdiyetisyenler.com/diyetisyen-yazar-ariyoruz/” target=”_blank” position=”center”]uzman yazarlık başvurusu yap[/button-white]