Sağlık bilimleri beslenme ve diyetetik platformu
Pek çok danışanımın sorduğu aynı zamanda sosyal medyada ve televizyon programlarında sıkça konuşulan “göbek eritme, yağ yakma ve karın kaslarını ortaya çıkarma” konularını birlikte inceleyelim.
Karın yağlarınızı azaltmanız için ya günlük aldığınız enerji miktarını azaltmalı ya da metabolizmanızı hızlandırmalısınız. Yazının devamı burada yer alıyor.
Montreal Nöroloji Enstitüsü ve Hastanesinden Alain Dagher liderliğindeki ekibin, bir zayıflama kliniğindeki 24 hasta üzerinde yaptığı araştırma, kilo vermeyi başaranların beyinlerinde profental korteksin iradeyle bağlantılı bölümünde daha fazla hareketlilik olduğunu tespit etti.
Araştırmada, deneklerin beyni günde 1200 kalorilik diyete başlamadan önce manyetik rezonans (MRI) ile görüntülendi. Deneklere bu işlem sırasında iştah açıcı yemeklerin yanı sıra kontrol amaçlı manzara resimleri gösterildi. Görüntüleme işlemi birinci ve üçüncü aylarda tekrarlandı.
Süreç içinde başarıyla kilo verenlerin beyinlerinde profental korteksin iradeyle bağlantılı bölümlerinde hareketliliğin arttığı gözlendi. Dagher, kilo kontrolünün, büyük ölçüde beynin irade ve oto kontrol ile ilgili bölümlerine bağlı olduğu bulgusunu elde ettiklerini söyledi. Araştırmanın ayrıntıları Cell Metabolism dergisinde yayımlandı.
Bilim insanları tokluk geni geliştirdi! İnsanlarla birçok geni paylaşan yuvarlak kurtlarda tokluk hissi yaratan bir gen keşfedildi.
İngiliz Independent gazetesinde yer alan habere göre, Melbourne‘den Monash Üniversitesi ve Kopenhag Üniversitesi’nin bilim insanları, hayatını diyetle geçirenlere güzel bir haber verdiler. Keşfettikleri gen ile iştah azaltan bir ilaç geliştirilebileceğini, bunun da yeme arzusunu önleyebileceğini açıkladılar. Bilim insanları, beyindeki ve bağırsaklar arasındaki sinyalleri kontrol eden geni yuvarlak kurtlarda keşfettiklerini ancak benzerinin insanlarda da bulunduğunu söylediler.
Araştırmayı yöneten Doçent Roger Pocock,
Hayvan yetersiz beslendiğinde dolaşarak çevresinden yiyecek arar. İyi beslendiğinde ise dolaşmaya ihtiyaç duymaz ve uyku benzeri bir duruma girerler, dedi.
Doç. Dr. Pocock, yuvarlak kurtların da insanlarla birçok geni paylaştığını, bu paylaşımın %80 olduğunu söyledi. ABD Bilimler Akademisi yayını olan Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
Sağlıklı bir beslenme programını etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar; aileden aldığınız genetik özellikleriniz, çalışma şartlarınız, boyunuz-kilonuz, besin pişirme alışkanlıklarınız, yaş, boy, cinsiyet, fiziksel aktivite, fizyolojik ve sosyolojik durum kişiye göre farklılık gösterir…
Genlerimizi silah olarak düşünürsek kötü beslenme alışkanlığı da onu tetikleyecek mekanizmadır. Sağlıksız beslenmek diyabet, hipertansiyon, kalp-damar ve böbrek hastalıklarına yol açabilir. Bir besinin tek başına mucize etkisi yoktur. Beslenme bir bütündür. Bu nedenle sağlıklı beslenme programında porsiyon miktarlarına dikkat ederek besin çeşitliliği yapılmalıdır.
Glisemik indeks 50 gram karbonhidrat içeren bir besinin kan şekerini referans besine göre ne kadar arttırdığı önemlidir. Referans besin de glukoz veya beyaz ekmektir. Glisemik indeksi düşük besinler kan şekerini daha kontrollü yükseltir. Bu nedenle besin seçiminde glisemik indeksi düşük besinler tercih edilmelidir.
Glisemik indeksi besinlerin sindirim-emilim oranları, içerdikleri protein-yağ miktarları, posa ve besinlere uygulanan işlemler etkiler. Besinlerin emilim ve sindirim oranı arttıkça glisemik indeks yükselir. Örneğin; ekmeğin emilim oranı mercimeğe göre daha fazladır. Bu da ekmeğin glisemik indeksinin daha fazla olduğu anlamına gelir.
Posanın karbonhidrat emilimini azaltıcı ve kan şekerini daha kontrollü yükseltici etkisi vardır. Bu nedenle glisemik indeksi daha düşüktür. Ayrıca posadan zengin besinler daha düşük kalorili ve midede hacim kaplayarak doygunluk hissini arttırır. Posa kaynağı olarak günlük beslenme programınıza porsiyon ölçülerine dikkat ederek sebze-meyve, tam taneli tahıl ürünleri ve kuru baklagilleri eklemeyi unutmayın.
Temel besin kaynağımız olan ekmek şarkılardan türkülere, efsanelerden masallara kadar kültürümüzün her yerinde bulunur. Anlatılan en eski hikayeye göre ilk insanlar su ile ıslatılmış buğday kırmasında gözeneklerin oluştuğunu görmüş. Bunu sıcak taş üzerinde pişirmişler ve çok lezzetli olmuş.
Medeniyetlerin tarihi kadar eski olan ekmek tarihinin yanı sıra önemli besinlerimiz arasındadır. Ancak tahıllar işlem görüp esmer renginden beyaza döndüğünde besin değeri azalır. Tam buğday ve çavdar ekmeği ise işlem görmediği için yararlı kısımları kalır. Kepek dediğimiz dış kabuğu posadan zengindir. Aynı zamanda B vitamini, protein ve fitokimyasallar içerir.
Nişastalı kısmında karbonhidrat, protein bulunur. Tam tahıllı besinler düşük glisemik indekse sahip oluğu için kan şekerinin dengeli yükselmesine yardımcı olur.
Sportif başarının % 60’ını sağlıklı beslenme, % 30’unu spor, %10’unu dinlenme oluşturur. Sağlıklı beslenmenin temelinde de yeterli miktarda kalori, karbonhidrat, protein ve yağ almak vardır. Vücut enerjisini temel olarak karbonhidratlardan alır. Biliyorum karbonhidrat tüketmeyin diye pek çok söylem var. Ancak düşük kalorili ve yetersiz karbonhidrat içeren beslenme programları kas gelişimi bir yana kas kaybına sebep olabilir.
Yeterli enerjiyi bulamayan vücut, kastan yakarak enerji elde eder. Bu nedenle antrenmandan önce karbonhidrat depoları doldurulmalı. Bunun için de 1-2 saat önce ara öğün, 3-4 saat önce ana öğün bitmiş olmalı.
Antrenmandan önce glisemik indeksi düşük besinler öğününüzde mutlaka bulunmalıdır. Böylece kan şekeriniz dengelenir ve sportif performansınız artar. Örneğin; sporcular dengeli bir ana öğün için mevsim sebzelerinden yapılmış salata yanında kıymalı makarna ve ayran tüketebilir.
İlk kez Çin’de yapılan makarna rivayetlere göre Marco Polo’nun Çin’de görüp İtalya’nın makarna ile tanışmasını sağlamış. İtalya’dan sonra bütün dünyaya yayılan ve Türkiye’de çoğunlukla öğrencilerin tükettiği ve yeri geldiğinde tek başına ana yemek olan lezzetli bir yemektir. 1 dilim ekmek yerine 2-3 yemek kaşığı makarna değişimini kullanabilirsiniz. Makarna yaparken yağ eklemeden haşlama yöntemini kullanarak pişirirseniz daha az kalori almış olursunuz. Kıymalı, domatesli, sebzeli soslar hazırlayarak besin değerini arttırmış olursunuz.
Beslenme kültürümüze tatlı denildiğinde şerbetli tatlılar aklımıza geliyor. Bunun yerine sağlığımız ve kilo kontrolü için meyve veya bitter çikolata ile yapılan daha düşük kalorili tatlılar denemeliyiz.
Meyvelerin içinde fruktoz yani ‘meyve şekeri’ bulunur. Meyveler içerdiği antioksidanlar sayesinde serbest radikal oluşumunu engelleyerek kanser ve diğer hastalıklarından korunmayı sağlar. Sağlık açısından fruktoz miktarının günlük alınan enerjinin % 15-20’sini aşmaması önerilir. Tatlılarınıza kuru kayısı, kuru üzüm gibi meyveler ekleyebilirsiniz. Kahvaltıda tatlı ihtiyacınız için 1 tatlı kaşığı kadar reçel, bal veya pekmez tüketebilirsiniz.
Mutluluk hormonu olarak adlandırılan serotonin iştahı, uyku düzenini ve ruhsal durumu etkiler. Kanda düşük miktarda bulunması açlığa neden olabilir. Serotonin miktarının arttırılmasını da çinko, omega-3, magnezyum ve triptofen içeren besinler sağlar. Kakao da triptofan içerir. Yapılan son araştırmalara göre kakaonun vücuda yararlı olduğu saptanmıştır. Diyetisyeninize danışmanız koşulu ile günde %70 oranında kakao içeren 20 gram kadar bitter çikolata tüketebilirsiniz. İşte size meyveli tatlı önerileri…
Malzemeler
Hazırlanışı
Bütün malzemeleri katı meyve sıkacağından geçirin. Geçirdikten sonra tarçın serperek servis edin. Afiyet olsun.
1 porsiyon besin değerleri
Malzemeler
Hazırlanışı
Hurmaları çekirdeklerinden ayırın ve ikiye bölün. Hurmaların üzerine 4 kaşık kakaoyu, 2 kasık Hindistan cevizini koyun, azcık su ilave edip blenderden geçirin. Sonra 15 adet küçük toplar halinde yoğurun. Üzerine Hindistan cevizi serperek 2 saat dolapta bekletin
1 adet için besin değerleri
Hatalı beslenme alışkanlıkları bir anda değil, zamanla yavaş yavaş değişir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanarak ve besin çeşitliliği ile kalıcı kilo vermek ve hastalık riskini azaltmak mümkün. Porsiyon ölçülerine dikkat ederek, gün içinde değişimler yaparak ve daha aktif bir hayat sürerek kilo kontrolü sağlayabilir ve yaşam kalitenizi yükseltebilirsiniz.
Dahası için sağlık bilimleri beslenme ve diyetetik lisans mezunu diyetisyen (beslenme uzmanı) ile görüşmelisiniz.
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Diyet yapmak tatsız tuzsuz yemekler veya aç kalmak anlamına gelmez. Yemek yemek sosyal bir davranıştır. Doğum günü, evlilik yıl dönümü gibi özel günlerde aklımıza ilk ne yiyeceğiz sorusu gelir. Hem sağlıklı hem de lezzetli beslenmek mümkün mü?
Sağlıklı bir beslenme programını etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar;
Bu nedenle beslenme programı kişiye özel olmalıdır. Ancak popüler diyetler kişiye özel değildir.
Peki bu kadar popüler diyet varken neden kilo kaybı kalıcı olmuyor? Kilo mu yoksa sağlığınızı mı kaybediyorsunuz?
İşte size dört popüler diyet ve sağlığa etkileri…
Paleotik çağ, 10.000 yıl önce son bulmuş, avcı ve toplayıcı toplumları temsil eden bir dönemdir.
Tarım yapılmadan önce insanlar yabani sebze, meyve ve kökleri ile avlandıkları hayvanları yiyerek beslenmişlerdir.
Taş devri diyeti olarak da bilinen bu diyet gen aktarımı sayesinde daha kolay tolere edileceğini savunur.
Protein ağırlıklı, kısıtlamaların çok olduğu ve besinlerin en doğal haliyle tüketildiği bir diyettir.
Sebze, meyve, yoğurt, kefir, fıstık, badem gibi besinleri tüketmek serbesttir.
Nişasta içeren patates, bezelye gibi besinlerin tüketimi sınırlı, işlenmiş gıdalar ve tam tahıllı ürünler yasaktır.
Besinler taze olmalı ve olabildiğince az pişmiş veya çiğ tüketilmelidir.
Omega-3 yağ ve kanola yağı dışında yağlar kullanılmaz.
Protein ağırlıklı bir diyet olduğu için kısa sürede kilo kaybı olur. Ancak fazla protein vücut tarafından tolere edilemez ve kalp ve böbrek hastalıklarına neden olabilir. Çoğunlukla bu tip besinlere erişmek- satın almak da zordur.
İsveç diyeti, protein ağırlıklı ve düşük kalorili ketojenik bir diyettir.
İsveç diyetinin kuralları arasında 6 ila 13 gün uygulanması ve 3 aydan kısa sürede tekrarlanmaması gerektiği diyetisyenlerce belirtilir.
İsveç diyetinde kahvaltı yerine kahve içilmesi gerekir.
Kahvaltı ise günün en önemli öğünlerinden biridir. Güne kahvaltı ile başlamak metabolizmayı harekete geçirir. Karbonhidrat kısıtlı bir diyettir. Ancak karbonhidratlar vücudun temel enerji kaynağıdır. Doymuş yağ ve kolesterol miktarı fazladır. Kalp-damar hastalıkları riskini arttırır. Vitamin ve mineral eksiklikleri sağlık sorunlarına ve posa içeriği düşük olması kabızlığa yol açabilir. Tüketilen protein fazlası böbrek hastalıklarına neden olur.
Hızlı verilen kilo yağ dokusundan değil kas ve su kaybı ile olur. Önemli olan kas dokusunu koruyarak yağ dokusunun azalmasıyla kilo vermektir.
South Beach diyetinin bir diğer adı Miami diyetidir.
South Beach Diyeti, Dr. Agatston tarafından kalp hastalıklarından korunmak için hazırlanmıştır. Ancak kısa sürede kilo vermek için yapılan popüler diyetlerin arasında yer almıştır.
Diyetin özelliği glisemik indeksi düşük besinlerin beslenme programında bulunmasıdır. Glisemik indeksi yüksek besinler ise tamamen çıkarılır.
Glisemik indeksi yüksek besinler hızlı emilir ve kan şekerinde ani yükselmelere neden olur. Bu da kilo kontrolünü zorlaştırır.
Doymuş yağ içeren besinler yerine omega-3 yağ asitlerinden zengin balık tüketimi daha fazladır. Yağlı etler yasaktır. Bu beslenme düzeni kan şekeri kontrolü sağladığı için daha uzun süre tok kalmayı sağlar. Ancak yasaklanan besinler nedeniyle uygulanması zordur ve vitamin-mineral eksikliklerine yol açabilir.
Yaşam tarzı değişikliği olmadığı için 2 haftada hızlı kilo vermek de işe yaramaz, verilen kilolar tekrar geri alınır.
Akdeniz diyeti, taze sebze ve meyvenin bol, doymuş yağların az, posadan zengin, tuz miktarı düşük bir beslenme tarzıdır.
Tabii ki bu diyette ilk aklımıza gelen zeytinyağıdır.
Protein ihtiyacı süt, yoğurt ve özellikle balıktan sağlanır. Balıkta bulunan omega-3 yağ asitleri inflamasyonun azalmasına yardımcı olur.
Sebzeler daha az işlem görerek pişirilir. Bu nedenle vitamin ve mineral kayıpları daha az olur. Sebze ve meyve tüketiminin fazla olması kanser riskini azaltır. Posadan zengin beslenme midede hacim kaplayarak doygunluk süresini arttırır.
Kırmızı etin tüketimi daha az olduğu için doymuş yağ alımı azdır. Kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
Sonuç olarak kilo vermek kolay, korumak zor. Hızlı kilo vermek için yapılan diyetler yaşam tarzı değişikliği sağlamaz. Bu nedenle kalıcı olmaz. Normal beslenme düzenine dönüldüğünde daha fazla kilo alımı başlar. Hızlı kilo vermek kan şekeri düzensizlikleri, kalp-damar hastalıkları, böbrek hastalıkları gibi sağlık sorunlarına yol açar.
Alışkanlıklar bir anda değil, zamanla yavaş yavaş değişir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanarak kalıcı kilo vermek mümkün. Porsiyon ölçülerine dikkat ederek, gün içinde değişimler yaparak ve daha aktif bir hayat sürerek kilo kontrolü sağlayabilirsiniz. Dahası için beslenme uzmanı / diyetisyeninize danışınız.
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Bir umuttur yaşatan insanı… Yeni yılı umutla karşılama zamanı!
Yeni kararlar almak, bize zarar veren alışkanlıklarımızı değiştirmek, yeri geldiğinde ‘hayır’ diyebilmek, istediğimiz hayatı yaşayabilmek için gelecek planları yapmak…
Bunlar için en önemli şey sağlık olduğuna göre beslenme alışkanlıklarını değiştirme ve sağlıklı besinlerle tanışma zamanı! Yıl olmuş 2017, hala aç kalarak zayıflamaya çalışmak?
Diyet yapmak tatsız tuzsuz yemekler veya aç kalmak anlamına gelmez. Yemek yemek sosyal bir davranıştır. Doğum günü, yılbaşı ve evlilik yıl dönümü gibi özel günlerde aklımıza ilk ne yiyeceğiz sorusu gelir. Hem sağlıklı hem de lezzetli beslenmek mümkün mü?
Sağlıklı bir beslenme programını etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar; aileden aldığınız genetik özellikleriniz, çalışma şartlarınız, boyunuz-kilonuz, besin pişirme alışkanlıklarınız, yaş, boy, cinsiyet, fiziksel aktivite, fizyolojik ve sosyolojik durum kişiye göre farklılık gösterir. Genlerimizi silah olarak düşünürsek kötü beslenme alışkanlığı da onu tetikleyecek mekanizmadır. Sağlıksız beslenmek diyabet, hipertansiyon, kalp-damar ve böbrek hastalıklarına yol açabilir. Bu nedenle ‘Yeni yıl yeni kararlar!’ mottosu ile harekete geçme zamanı! İşte size 2017’de mutlaka denemeniz gereken sağlıklı besinler 🙂
Maş fasulyesi Çin’de 2000 yıldan fazla süredir yaygın olarak kullanılmaktadır. Hindistan, Bangladeş, Güney Doğu Asya’da tüketilen ‘Vigna Radiata’ yani maş fasulyesi ülkemizde daha çok Akdeniz bölgesi ve Güneydoğu Anadolu’da tüketilir. B vitaminleri, bitkisel protein, diyet lifi ve biyoaktif fitokimyasallar içeren dengeli bir besindir. Besleyici özelliklerinin yanı sıra çeşitli hastalık risklerinin azalmasına yardımcı olur. Yapılan araştırmalara göre antioksidan, antihipertansif, antitümör, antidiyabetik, antimikrobiyal, anti-inflamatuar etkileri olduğu saptanmıştır. Lif içeriğinin fazla olması nedeniyle daha uzun süre tok kalmamızı sağlar ve kilo kontrolüne yardımcı olur. Bağırsak hareketlerini düzenler, kan şekeri dengesi sağlar ve kalp-damar sağlığını korur. Magnezyum içeren maş fasulyesi spor yapanlar için de oldukça sağlıklı bir besindir. Vejeteryan veya vegan yaşam tarzını benimsemiş kişiler günlük protein ihtiyacını maş fasulyesi gibi bitkisel kaynaklı besinlerden sağlayabilir. Zeytinyağlı yemeği dışında haşlayarak salata ve çorbalarda kullanabilirsiniz.
Maya dilinde ‘güç’ anlamına gelen Chia tohumunun besin değeri de oldukça yüksektir. Kalsiyum: RDA’ nın %18’i, magnezyum: RDA’ nın %30’u karşılar. Protein ve omega-3 içerir. Ancak bitkisel kaynaklar, hayvansal kaynaklar kadar iyi emilemez. Bu nedenle et, tavuk, balık gibi hayvansal ürünlerin yerine geçmediği unutulmamalıdır. 1 porsiyon (28 gram) chia tohumunda yaklaşık 11 gram lif bulunur. Bu da günlük alınması gereken lif ihtiyacının %40-42’sini karşılar. Lifin, karbonhidrat emilimini azaltıcı ve kan şekerini daha kontrollü yükseltici etkisi vardır. Lif içeriği fazla olan besinler daha düşük kalorili ve midede hacim kaplayarak doygunluk hissini arttırır. Böylece kilo kontrolünü kolaylaştırır. Chia tohumu su veya süt ile karıştırılıp bekletildiğinde jöle kıvamına gelir. Kahvaltıda veya ara öğünlerde tercih edebilirsiniz.
Pomelo, Çin kökenlidir. Günümüzde Amerika ve Hindistan’da da yaygın olarak bulunmaktadır. Turunçgiller içinde en büyük meyveye sahip besindir. C vitamininden zengin olan pomelo bağışıklık sistemini güçlendirir. 15. yüzyılın sonlarında denizcilerin sağlığını tehdit eden skorbüt hastalığının C vitamini yetersizliğinden kaynaklandığı bulunmuş. Hatta turunçgiller o kadar yaygın hâle gelmiş ki Britanya denizcileri “Limey” (limonlu) olarak anılmaya başlanmış. Demir emilimini arttırmak için C vitamininden zengin besinleri tüketmek gerekir. Soğuk algınlığına iyi gelir ve yorgunluk hissini azaltır. Pomelo, sıvı-elektrolit dengesini sağlayarak kas kramplarının azalmasına yardımcı olur. Pomeloda bulunan potasyum kas kasılmasına rol aldığı için spor yapan kişiler de denemeli! Hücre hasarını önlemeye yardımcı olan spermedin içerir. Serbest radikallerle savaşan anti-aging özelliği vardır. Vücudun kollajen üretmesi ve kırışıklık gibi yaşlanma belirtilerinin azalmasına yardımcı olur. Yararlı bileşiklerden antioksidan flavonoid içeriği sayesine kan basıncını düzenler. Greyfurt gibi ilaç-besin etkileşimine sebep olarak ilacı olumsuz etkilememesi için dikkat etmek gerekir. 200 gr yaklaşık 76 kaloridir.
Vücuttaki hücreler normal metabolizma sürecinde serbest radikal üretir. Serbest radikaller çoğaldıkça Alzheimer, diyabet gibi kronik hastalıklara yakalanma riski de artar. Aynı zamanda membran, protein ve DNA ya zarar verebilen reaktif maddelerdir.Beslenmenizdeki antioksidanlar ise serbest radikallerden korur. A,C, E vitaminleri ve selenyum içeren besinler bağışıklık sistemini güçlendirir. Besinlerin antioksidan içeriğini de ORAC puanı gösterir. Örneğin kırmızı üzümün ORAC puanı: 1837. Yaban mersini, çilek, böğürtlen, frambuaz gibi meyveler içerdikleri antioksidanlar sayesinde kanser ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi vardır.Yaşlanmayı geciktirir ve hafızayı güçlendirir. Sağlığınız için günde 1 avuç tüketmeyi unutmayın. Su ve lif içermeleri nedeniyle daha uzun süre tok tutarak kilo kontrolünde yardımcı olur. Örneğin çilek, C vitamini içermesi nedeniyle iyi bir antioksidan kaynağıdır. 1 porsiyonunda da 3 gr lif bulunur.
Lezzetli olması nedeniyle Christopher Columbus “melekler meyvesi” olarak nitelendirmiştir. Papaya; Orta Amerika ve Güney Meksika’da kökenlidir, ama şimdi dünyanın birçok bölgelerinde yetiştirilir. İnsanlar binlerce yıldır eti yumuşatmak için papaya kullanmıştır. Papaya, lif, C ve A vitamini içeren tropikal meyvedir. Ayrıca papain adı verilen enzim ve antioksidan karotenoidleri içerir. Özellikle likopen olarak adlandırılan karotenoidlerden zengindir. Papaya içerdiği C vitamini ve likopen sayesinde cildinizi korur ve yaşlanma belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Papayanın içerdiği antioksidanlar kalp sağlığını korur ve HDL yi yani “iyi” kolesterolü artırabilir. Çalışmalarda papayanın prediyabet, hafif hipotiroidizm ve karaciğer hastalığı olan yaşlılarda oksidatif stresi azaltabileceği bulunmuştur. Papayanın kanserle mücadele özelliği, kanser gelişimi ve ilerlemesini yavaşlatmasındaki etkisinin serbest radikalleri azaltmasına bağlı olduğu görülmektedir.
Brasika sebzeleri: brokoli, brüksel lahanası, karnabahar, turp, cansın, şalgam, kereviz, marul. Sülfür içermeleri nedeniyle karakteristik aromaya sahiptir. Brassica sebzeleri, günlük beslenme programında bulunan glukosinolat kaynaklarıdır. Glukosinolatların parçalanması sonucu oluşan izotiyosiyanatlar anti-kanseroje etkiye sahiptir. Brüksel lahanası ve brokolinin farklı haşlama koşullarında glukosinolat kayıpları ile ilgili bir çalışma yapılmış. Brokolide daha fazla glukosinolat kayıpları görülmüş. En sağlıklı pişirme tekniği buharda haşlama yöntemidir. Ulusal Kanser Enstitüsü yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite düzeyine bağlı olarak günlük miktarın değişebileceğini belirtmektedir. Yetişkinlerde haftada en az 5 kez yenilmesi tavsiye edilmektedir.
Pancarda bulunan lipoik asit özellikle diyabet hastalarında sinir hücre hasarının iyileşmesinde yardımcı olur. Özellikle stresli bir günden sonra, hızlı bir toparlanma için, güzel bir pancar salatası veya biraz pancar suyu sipariş edebilirsin. Çalışmalar pancar suyu tüketiminin, kan basıncını düşürdüğünü göstermektedir. Araştırmacılar pancarda olan nitratların pozitif etkisi olduğuna inanmaktadır. C vitamini içeriği ile bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. 2017 beslenme trendleri arasında da pancarlı veya havuçlu yoğurtlar var!
Resveratrol şarap, kırmızı üzüm ve yaban mersininde bulunur. Kan şekerinin dengeler ve insülin duyarlılığını arttırır. Böylece diyabete karşı koruyucu etkisi vardır. Kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Üzümde bulunan resveratrol antioksidandır. Üzüm şarap haline geldiğinde resveratrol seviyesi de yükselir. Bazı kişiler için alkol kutlamaların ayrılmaz parçasıdır. Ancak yüksek kalori içerdiklerini unutmamak gerekir. Fazla alkol vücutta yağ olarak depolanır. Bu nedenle alkol tüketeceğiniz zaman antioksidandan zengin kırmızı şarap iyi bir tercih olacaktır. Günlük şarap tüketimi kadınlarda 1 kadeh, erkeklerde 2 kadehi geçmemelidir.
Japonya’da çay seremonilerinde kullanılan Matcha, toz haline getirilmiş çay anlamına gelir. Japon Butistler’in meditasyondan önce konsantrasyonu güçlendirmek ve bedeni arındırmak için içtikleri çaydır. Demleyerek içtiğimiz çaylardan farklı olarak Matcha toz olarak suyla karıştırılır ve hepsi içilir. Antioksidan miktarı fazladır. İçerdiği epigallokateşingallat içeriği sayesinde kanserden korucu etkisi vardır. Çaylar arasında en fazla L-Theanine içeren Matcha beyin fonksiyonlarının gelişimi için de oldukça önemli. Diğer bitki çayları gibi fazla tüketimi karaciğer yetersizliğine sebep olabilir. Bu nedenle günde 2-3 kupadan fazla tüketilmemelidir. Aynı zamanda hamile ve emziren anneler, böbrek yetersizliği, mide sorunu ve kansızlığı olan kişiler de içmemelidir.
Kış akşamlarının baharatlı çayı! Kökeni Tayland ve Hindistan’a uzanan çay efsaneye göre kralın şifalı içecek yapılmasını istemesi üzerine ortaya çıkmış. Sanskritçe dilinde ‘yaşam bilimi’ anlamına gelen Ayurveda Hintlilerin antik sağlık sistemidir. Chai tea de Ayurvedik çaylardandır. Tarçın, zencefil, karanfil, kakule, muskat gibi baharatlar bu sağlık sisteminin temel parçalarındandır. Bu çaya aroma ve süt eklenince de tekerleme gibi adı olan Chai tea latte ortaya çıkıyor. Chai Tea Latte’nin içine baharatlar süt ve siyah çay bulunur. Süt, düşük glisemik indeksli olduğu için yavaş emilir. Böylece kan şekeri dengesini düzenlemeye yardımcı olur. Kazein ve whey protein içermesi nedeniyle kas metabolizması ve protein sentezini sağlayan dallı zincirli aminoasitleri içerir. Bu nedenle spor yapanlar için oldukça sağlıklı ara öğün seçeneğidir. İçindeki baharatların ise lezzet vermelerinin dışında sağlığa da yararları vardır. Tarçın ve zencefil soğuk algınlığından korumada etkilidir. Karanfilin antiviral ve antibakteriyel özelliği vardır.
Ana vatanında kombucha diye söylenen bu çay Çinliler tarafından ‘Ölümsüzlük iksiri’ olarak adlandırılmıştır. Kombucha denilen çay mantarı bakteri ve mayadan oluşur. Tatlı-ekşi bir tadı olan kombucha tat olarak daha çok bozaya benzer. Genellikle soğuk tercih edilir. B ve C vitaminlerini içerir. Bağırsak fonksiyonlarını düzenler. Antioksidan polifenol içerdiği için kalp-damar sağlığını korunmasında ve kanser riskini azalmasında yardımcı olur. Bağışıklık sistemini güçlendirir, toksinlerin atılmasını sağlar. Yorgunluk ve halsizliğe iyi geliği için sporcular da tüketebilir. Ancak diüretik etkisi nedeniyle su tüketimine dikkat etmek gerekir. İçerdiği asetik asit nedeniyle kalsiyum, magnezyum emilimini etkiler. Bu nedenle hamileler ve 4 yaşından küçük çocuklar tüketmemelidir.
Badem sütü, laktozsuz olduğu için sindirimi kolaydır. Süt ve süt ürünleri tüketildiği zaman gaz, şişkinlik ve sindirim zorluğu yaşıyorsanız laktoz ile ilgili bir sorun olabilir. Süt şekeri olarak da adlandırılan laktoz glikoz ve galaktozdan oluşur. İnce bağırsaklarda laktozu sindiren laktaz enzimi vardır. Bu enzim laktozu parçalayarak vücut tarafından kullanılmasını sağlar. Enzim yoksa veya yetersiz ise laktoz emilemez ve sindirilemez. Kalın bağırsak bakterileri tarafından fermente olur ve gaz, kramp, şişkinlik gibi sorunlara yol açabilir. Buna laktoz intoleransı denir. Dünyanın yaklaşık %70’inde bu rahatsızlık bulunuyor. Tedavisinde ise laktoz beslenme programından azaltılır. Özellikle laktoz intoleransı olan kişiler için kalsiyum kaynağıdır. Kalorisi az olan badem sütünü kahve yaparken kullanabilirsiniz. Kahvaltılarınızda smoothie veya yulaf ezmesine ekleyebilirsiniz.
Kabak çekirdeği E vitamini, magnezyum, potasyum ve selenyum antioksidanından zengindir. Magnezyum içeriği yüksek besinler daha sakin hissetmemizi sağlar ve bizi rahatlatır. Aynı zamanda magnezyum ATP üretimi ve kas kasılmasında rol oynar. Bu nedenle spor yapanlar için de oldukça sağlıklıdır. Kabak çekirdeği, badem, koyu yeşil sebzeler ve chia tohumu magnezyumdan zengindir. Doymamış yağ içerdiği için kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Ancak yağ içeriği fazla olduğu için kalorisi yüksektir. Bu nedenle 1 avuç kadar tüketilmelidir.
Mutluluk hormonu olarak adlandırılan serotonin iştahı, uyku düzenini ve ruhsal durumu etkiler. Kanda düşük miktarda bulunması açlığa neden olabilir. Serotonin miktarının arttırılmasını da çinko, omega-3, magnezyum ve triptofen içeren besinler sağlar. Yer fıstığında da triptofan bulunur. Bunun yanı sıra antioksidanlardan selenyum içerir ve kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olur. Fazla kalorili olduğu için porsiyon miktarına dikkat etmek gerekir. 1 avuç yer fıstığını ara öğün olarak tüketebilirsiniz.
Zerdaçalın içerdiği curcumin antioksidan, antiviral, antikanserojen, antinflamatuar özellik gösterir. Böylece kanser, diyabet, artrit, alzheimer gibi hastalık risklerinin azaltılmasına yardımcı olur. Özellikle mide, akciğer, pankreas, meme, cilt kanserlerine karşı koruyucudur. Tümör oluşumunu, büyümesini ve çoğalmasını engeller. Curcimin içeriği sayesine serotonin salgılanmasına destek olur ve depresyona karşı korur. Kendi hazırladığınız meyveli yoğurdunuza zerdeçal ekleyebilirsiniz. Bal ile karıştırıp soğuk algınlığında tüketebilirsiniz.
Allium sativum diye adlandırılan sarımsağın anavatanı Asya ve Hindistan olarak bilinir ve dünyada 300’e yakın çeşidi vardır. Baharat olarak kullanımının dışında tedavi amaçlı kullanımı binlerce yıl önceye dayanır. Rus askerlerine, İkinci Dünya Savaşında enfeksiyon önleyici olarak yaranın üzerine ezilmiş sarımsak konulurmuş. Orta çağda antiseptik özelliği nedeniyle kolera, veba gibi salgın hastalıklarda kullanılmış. Batıl inançlarda da vampir ve şeytanları kovucu’ olarak sarımsağı üstlerine asarlarmış. Eski Mısırlılar da tanrılara ait kutsal bitkilerden olduğuna inanırlarmış. Sarımsak germanyum ve selenyumdan zengin topraklarda yetişir. Sarımsak yemeklere lezzet vermenin dışında bir çok hastalıkta da etkilidir. Ancak keskin kokusu nedeniyle siyah sarımsak alternatif olarak üretilmeye başlanmıştır. Fermantasyon işlemiyle keskin kokusu ve acı tadı kaybolmaktadır. Aynı zamanda daha tatlı bir tada sahip olan siyah sarımsağın antioksidan etkisi daha fazladır. Kore ve Japonya’da antikanserojen özelliği nedeniyle çok sık tüketilmektedir. Dünyada da tanınmaya başlayan siyah sarımsak için araştırmalar yetersizdir. Siyah sarımsağın antiviral, antibiyotik, antihipertansif, antioksidan, antikoagülan etkilerinin yanında trigliserit ve kolesterol düşürücü etkisi daha fazladır. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve ateroskleroz, kalp hastalıklarını önlemede yardımcı olur.
Hindistan cevizi yağı, orta zincirli trigliserit içerir. Bu yağ asitleri, karaciğerde parçalanır ve keton cisimlere dönüşür. Keton cisimleri de beynin daha fazla enerji üretmesine yardımcı olur. Alzheimer tedavisinde asıl amaç beynin daha fazla enerji üretmesini sağlamaktır. Hindistan cevizi yağını kahve ve tatlılarda kullanabilirsiniz.
Bir besinin tek başına mucize etkisi yoktur. Beslenme bir bütündür. Bu nedenle sağlıklı beslenme programında porsiyon miktarlarına dikkat ederek besin çeşitliliği yapılmalıdır. Alışkanlıklar bir anda değil, zamanla yavaş yavaş değişir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanarak kalıcı kilo vermek ve hastalık riskini azaltmak mümkün. Porsiyon ölçülerine dikkat ederek, gün içinde değişimler yaparak ve daha aktif bir hayat sürerek kilo kontrolü sağlayabilirsiniz.
Son olarak yeni yıla sayılı günler kalmışken en çok ihtiyacımız olan barışın sağlandığı, huzurlu ve insanca yaşayabildiğimiz bir dünyada bol kahkahalı, sağlıklı ve aşk dolu bir yıl diliyorum…
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Hamilelik süresince fizyolojik gereksinimleri sağlamak ve vücudun depolarını korumak için sağlıklı beslenmek gerekir. Ayrıca bebeğin büyüme ve gelişmesi, salgılanacak sütün besin ve kalori değerleri için de gıdalar yeterli alınmalıdır.
Hamilelik döneminde kalori ve protein ihtiyacı artar. Normalden yaklaşık 300 Kilokalori daha fazla alınması gerekir. Özellikle hamilelik döneminde yeterli protein tüketilmelidir. Bu nedenle besin çeşitliliği ile yeterli protein alımı sağlanmalıdır.
Gebelik döneminde 9-12 kg arasında alınması normaldir. Fazla kilolu annelerin ise 7-8 kg alması yeterli olur.
İkiz bebek dünyaya getirecek annelerin 17-22 kg alması ise diyetisyenlerce normal olarak kabul edilmektedir.
Gebelik döneminde, bebeğin büyüme ve gelişimi için günde 60-70 g kadar protein almak gerekir. Özellikle bebeğin beyin gelişimi için balık tüketmek oldukça önemlidir. Yetersiz kalori alımında vücut ihtiyacı olan enerji için proteinleri kullanır. Yeterli vitamin ve mineraller alınamaz. Bu nedenle bütün besin gruplarını içeren yeterli ve dengeli bir beslenme programı alışkanlık haline getirilmelidir.
Folik asit yetersiz alınırsa düşük doğum ağırlıklı bebekler dünyaya gelebilir, annede magaloblastik anemi görülebilir. Bu nedenle pişirme yöntemlerine de dikkat ederek et, süt, yumurta ve koyu yeşil yapraklı sebzeler tüketilmelidir.
Kalsiyum; diş-kemik sağlığı, kas ve sinir sistemi ve kalbin normal hızda atmasında görev alır. Günlük kalsiyum ihtiyacı için süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, kuru incir, badem, barbunya ve bezelye tercih edebilirsiniz. Süt ve süt ürünleri yeterli miktarda tüketilmez ise D vitamini eksikliği görülür. D vitamini, vücutta kalsiyum ve fosforun emilerek kullanılmasını sağlar. Ayrıca D vitamini için güneş ışığını da unutmamak gerekir.
Demir, bebeğin gelişimi için oldukça önemlidir. Günlük alınması önerilen demir miktarı (RDA), hamileler için 27 mg’dır. Yumurta, et ve et ürünleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler, pekmez, yer fıstığı ve tam taneli tahıllar demirin iyi kaynaklarıdır. Ancak bitkisel kaynaklar, hayvansal kaynaklar kadar iyi emilemez. Bitkisel demir kaynaklarının yanında C vitamininden zengin limon, domates, portakal suyu gibi besinlerin tüketimi demirin emilimini arttırır.
Bağışıklık sistemini koruyan, beyin gelişimini sağlayan ve hücre büyümesini gerçekleştiren çinko için kırmızı et, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar tüketilmelidir.
DNA sentezini gerçekleştiren B12 vitamini sadece süt, yumurta, peynir, et gibi hayvansal besinlerde bulunur. Bu nedenle vegan hamilelerin hekimlerine danışarak besin takviyesi almaları gerekebilir.
Gebelik, anne adayının beslenmesine en dikkat etmesi gereken dönemlerden biridir. Obezite hem anne hem de bebeğin sağlığı için zararlıdır. Gestasyonel diyabet riski artar. Gebelik döneminde fazla kilo alınırsa sezeryan, doğum süresinin uzaması gibi riskler olabilir. Bu nedenle kişinin beslenme durumu saptanmalıdır. Hipertansiyon, sezaryen, gestasyonel diyabet riskleri değerlendirilerek günlük 150-200 kalori ek yapılmalıdır.
İlk 3 ay kilo almadan geçmelidir. Kalori eklemesi yapmaya gerek yoktur. II. trimester döneminde kalori ihtiyacı ve vücudun gereksinimleri artar. Bu dönemde bebek büyümeye başlar ve annede yağ birikimi artar. Artan yağ dokusu ise emzirme döneminde süt salgısı için gereken kaloriyi karşılar.
III. trimester döneminde kilo artmaya devam eder. Kabızlık, sık idrara gitme, el ve ayaklarda şişkinlik gibi şikayetleriniz artabilir. Bu durum normaldir. Bebeğin en hızlı büyüdüğü dönemdir ve bebek plasenta ile kalori besin ihtiyacını alır.
Sonuç olarak hamilelik döneminde ihtiyaç duyulan kalori hamilelik öncesi kilosuna, yaşına, beslenme düzenine göre değişiklik gösterir. Anne ve bebeğin sağlıklı olması için bütün besin gruplarını içeren beslenme programı uygulaması oldukça önemlidir.
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Sömürge ve göçler nedeniyle insanlarla birlikte meyveler de dünyanın çeşitli bölgelerine taşınmış. Örneğin Kristof Kolomb Yeni Dünya’ya ilk portakal çekirdeğini götürmüş. Portekizli kaşifler, mürettebatlarının bağışıklık sistemini güçlendirmek için gittikleri limanlara limon ağacı dikmiş. Meyve ağaçlarının yaz kuraklığına dayanıklı olması medeniyetlerin gelişmesine katkı sağlamış.
Peki geçmişten günümüze gelen meyvelerin sağlığa etkileri neler? Meyve mi meyve suyu mu tüketmeliyiz?
Meyvelerin içinde fruktoz yani ‘meyve şekeri’ bulunur. Sağlık açısından fruktoz miktarının günlük alınan enerjinin % 15-20’sini aşmaması önerilir. Meyve suyu ise genellikle sağlıklı olarak algılanır. ‘Doğal meyve suyu’ dediğimizde doğal ve meyve iki sağlıklı kelime yan yana gelmesi öyle düşünülmesine neden olabilir. Ancak söylendiği kadar masum değil. Meyve suyunun fazla kalori ve şeker içermesi sağlığı tehdit eder. Marketlerde bulunan %100 doğal meyve suyu diye etiketlenmiş bile olsa sağlıksız. Hatta gazlı içeceklerden daha zararlı bile olabilir.
Bir kutu gazlı içecek ve 550 ml karışık meyve suyunun dağılımına bir göz atalım:
Gazlı içecek: 150 kalori ve şeker 40 gram (10 küp şeker).
Karışık meyve suyu: 155 kalori ve şeker 36 gram (8 küp şeker).
Yani meyve suyu daha fazla kalori içerir.
C vitamininden zengin olan meyveler bağışıklık sistemini güçlendirir. 15. yüzyılın sonlarında denizcilerin sağlığını tehdit eden skorbüt hastalığının C vitamini yetersizliğinden kaynaklandığı bulunmuş. Hatta turunçgiller o kadar yaygın hâle gelmiş ki Britanya denizcileri Limey (limonlu) olarak anılmaya başlanmış. Meyve suyunda da özellikle C vitamini ve posa kayıpları oluşur.
Glisemik indeks, besinlerin tüketiminden iki saat içinde kan şekerinde görülen artışın beyaz ekmeğe kıyaslanmasıdır. Kan şekeri dengesi için glisemik indeksi düşük besinler tercih edilmelidir. İşleme-pişirme yöntemleri, miktarı, yemek yeme hızı glisemik indeksi etkiler. Örneğin taneli besinler, tanesiz besinlere göre daha düşük glisemik indeks yanıtı oluşturur. Yani meyvenin glisemik indeksi meyve suyundan daha düşüktür. Meyve suyu tüketimi kan şekeri dengesinin bozulmasına ve diyabet riskinin artmasına sebep olur.
Besinlerin karbonhidrat miktarı kadar posa miktarı da önemli. Bir portakalı kaç dakikada yersiniz? Peki meyve suyunu kaç dakikada içersiniz? Portakalı soymak, çiğnemek, yutmak da çaba gerektirir. 2-3, meyve ile yapılmış meyve suyunu içmek ise yaklaşık 2-3 dakikanızı alır. Posanın kan şekeri ve insülin üzerine de yararlı etkisi var. Aynı zamanda düşük kalorili ve midede hacim kaplayarak doygunluğu arttırır. Ancak elmada 1 gram posa bulunurken elma suyunda 0,1 gram posa vardır. Meyve suyunda posanın az olması kilo kontrolünü zorlaştırır. Yapılan bir çalışmada çocuklarda obezite riskini %60 arttırdığı saptanmış.
Genlerimizi silah olarak düşünürsek kötü beslenme alışkanlığı da onu tetikleyecek mekanizmadır. Meyveler içerdiği antioksidanlar sayesinde serbest radikal oluşumunu engelleyerek kanser ve diğer hastalıklarından korunmayı sağlar. Meyve suyunda antioksidan vitamin kayıpları olduğu için meyvenin kendisi tüketilmelidir.
Sonuç olarak meyve suyu yerine meyvenin kendisini tüketin. Meyvenin suyunu sıkıp içerseniz posası azalır ve bağırsakları düzenleyici etkisi kaybolur. Glisemik indeksi meyveden yüksek olduğu için daha çabuk acıktırır ve kilo kontrolünü zorlaştırır. Antioksidan ve vitamin kayıpları nedeniyle hastalıklardan koruyucu etkisi de azalır. Meyve suyu yerine bitki çaylarını ve şeker ilavesiz sebze sularını tercih edebilirsiniz.
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Aşk, kahve, kitap, şarap, yağmur, battaniye, deri ceket… ‘Sonbaharda başlayan aşklar bitmez.’ diye yazıyordu bir kitapta.
Hem aşık olmak istersin hem de yalnız kalmak… Ancak sonbaharın gelmesiyle birlikte güneş ışınlarından yararlanma süresi kısalır, iş temposu yoğunlaşır, evde geçirilen zaman uzar ve hastalılara yakalanma riski artar. Işıl ışıl geçen yaz mevsiminden sonra bunlar depresyona sebep olabilir. Sonbahar yoğunluğu ve stresi ile geliyor. Peki hazır mıyız? Yaz tatili bitti diye karamsarlığa kapılıp depresyona girmek yerine ‘Nasıl sağlıklı geçirebiliriz?’sorusuna cevaplar aramalıyız. Sonbaharı depresyondan uzak geçirmek istiyorsanız beslenme düzeninize ve fiziksel aktivitenize dikkat etmeniz gerekir. Böylece sonbaharın keyfini doya doya çıkarabilirsiniz.
Sabah biraz daha fazla uyumak için kahvaltıyı atlamak kolay bir seçenek haline geliyor. Ancak uyurken bile çalışan vücut gece boyunca aç kaldığı için güne kahvaltı ile başlamak oldukça önemlidir. Özellikle beynin temel enerji kaynağı glikozdur. Bu nedenle beyin fonksiyonları için glikoza ihtiyaç duyar. Kahvaltı yapmadan güne başlamak kan şekerinde dengesizlik, yorgunluk, dikkat dağınıklığı ve baş ağrısına neden olabilir. İşte size kolay hazırlayabileceğiniz sabah sihri; chia tohumu !
Maya dilinde ‘güç’ anlamına gelen Chia tohumunun besin değeri de oldukça yüksektir. Kalsiyum: RDA’ nın %18’i, magnezyum: RDA’ nın %30’u karşılar. Protein ve omega-3 içerir. Ancak bitkisel kaynaklar, hayvansal kaynaklar kadar iyi emilemez. Bu nedenle et, tavuk, balık gibi hayvansal ürünlerin yerine geçmediği unutulmamalıdır.
1 porsiyon (28 gram) chia tohumunda yaklaşık 11 gram lif bulunur. Bu da günlük alınması gereken lif ihtiyacının %40-42’sini karşılar. Lifin, karbonhidrat emilimini azaltıcı ve kan şekerini daha kontrollü yükseltici etkisi vardır. Lif içeriği fazla olan besinler daha düşük kalorili ve midede hacim kaplayarak doygunluk hissini arttırır. Böylece kilo kontrolünü kolaylaştırır. Chia tohumu su veya süt ile karıştırılıp bekletildiğinde jöle kıvamına gelir. Kahvaltıda veya ara öğünlerde tercih edebilirsiniz.
28 gr Chia tohumu
Malzemeler
Yapılışı
Küçük bir kase veya cam kavanoz içine chia tohum, hindistan cevizi sütü, vanilya, balı koyun ve karıştırın. Bir gece boyunca buzdolabında bekletin. Sabah karışımın puding gibi jöle kıvamını aldığını göreceksiniz. Üzerine yaban mersini ve bademleri ekleyip servis edebilirsiniz. Afiyet olsun…
Besinler duygu durumumuzu etkiler. Bazı besinler mutlu ederken bazılarının yetersiz tüketimi bizi endişeli veya sinirli yapabilir. Aynı zamanda açlık ve tokluk durumumuzun da psikolojik olarak etkisi vardır. Uzun süre aç kaldığımızda kan şekeri düşer, sinirli ve halsiz olabiliriz. ‘Ne yiyeceğim? sorusuna mantıklı cevap veremeyebiliriz. Ara öğün ve glisemik indeks bu durumda oldukça önemlidir. Beyaz ekmek, beyaz un, pirinç gibi glisemik indeksi yüksek besinler kan şekerinde dengesizliklere neden olur.
Magnezyum içeriği yüksek besinler daha sakin hissetmemizi sağlar ve bizi rahatlatır. Kabak çekirdeği, badem, koyu yeşil sebzeler ve chia tohumu magnezyumdan zengindir.
Selenyum ve B vitaminleri yetersiz tüketildiğinde huzursuz ve endişeli hissedebiliriz. Bu nedenle kuru yemişleri, tam tahılları ve koyu yeşil sebzeleri tüketmeye dikkat etmemiz gerekir.
Tirozin içeren besinler ise daha enerjik ve hareketli olmamızı sağlar. Et, tavuk, balık ve yumurta tirozin içerir.
Hastalıklardan korunmak için bağışıklık sisteminin güçlü olması gerekir. Beslenme programına eklenen antioksidan besinler oksidatif stresten korunmaya yardımcı olur. A,C, E vitaminleri ve selenyum içeren besinler bağışıklık sistemini güçlendirir.
Mutluluk hormonu olarak adlandırılan serotonin iştahı, uyku düzenini ve ruhsal durumu etkiler. Kanda düşük miktarda bulunması açlığa neden olabilir. Serotonin miktarının arttırılmasını da çinko, omega-3, magnezyum ve tripptofen içeren besinler sağlar. Kakao da triptofan içerir. Yapılan son araştırmalara göre kakaonun vücuda yararlı olduğu saptanmıştır. Günde %70 oranında kakao içeren 20 g bitter çikolata tüketebilirsiniz. Sağlıklı beslenmeye ek olarak egzersiz yapmak mutluluk hormonu olan serotonin salgılanmasını sağlar. Bu nedenle haftada 2-3 gün egzersiz size iyi gelecektir. Gün ışığından yararlanmak için dışarıda zaman geçirmeyi de deneyebilirsiniz.
Son olarak…
| uzmanın tüm yazılarıdiyetisyenden online diyet alsoru sor |
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Diyet listesi, beslenme ve diyetetik lisans mezunu diyetisyenlerin hastanın yaşı, kan tahlilleri, antropometrik özellikleri, tıbbi ve diyet anamnezine uygun olarak hazırladıkları profesyonel sağlık reçetelerine denir.
Beslenme ve diyet tedavisi kesinlikle diyetisyen denetiminde yürütülmelidir. Görüştüğünüz kişiden diplomasını göstermesini isteyebilirsiniz. Eğer göstemek istemezse ya da “sağlık bilimleri beslenme ve diyetetik lisans diploması” yerine farklı sertifika ya da diploma gösterirse bu kişiyi halk sağlığını tehtit edip insanları kandırdığı için derhal Alo 150 Bimer‘e şikayet ediniz.
Bu diyet listelerine asla itibar etmeyiniz. Beslenme tedavisi için size en yakın diyetisyenle iletişime geçmelisiniz. Eğer uzaktan beslenme ve diyet danışmanlığı almak istiyorsanız buradan yardım alabilirsiniz.
Evet, diyet listesi için beslenme ve diyetetik lisans mezunu diyetisyenlerden yardım almalısınız. Çünkü diyetisyenler beslenme ve diyetetik alanında en donanımlı ve bu mesleği yapmaya yetkili tek sağlık personelidirler.
? Vücut analizinin gerçeğe en yakın sonuç verebilmesi için en az 3 saat aç şekilde geliniz.
? 3 – 4 saat öncesinde çay, kahve gibi kafein içeren içecekler, asitli içecekler ve su tüketmeyiniz.
? Son 24 saat içinde alkollü içki kullanmayınız.
? Ağır fiziksel aktivite ve spor yapmadan geliniz.
? Ölçüm sırasında üstünüzde metal takı, saat, cep telefonu gibi metalik ve elektronik eşya olmamalıdır.
? Ölçüm öncesi giydiğiniz çoraplar kolay çıkarılabilir olmalıdır.
? Büyük abdestinizi yapmış şekilde geliniz.
? Öncekine benzer şekilde giyinmiş olmalısınız.
? Muayene sürecinden sonra kontrollere diyetisyeninizin belirlediği randevu saatinde, gecikmeden, kan tahlillerinizle ve diyetisyeninizin size verdiği listelerle birlikte gelmelisiniz.
Diyetisyeniniz hasta ve sağlıklı bireylerde beslenme ve diyet ile ilgili tüm konularda size en yakın sağlık uzmanıdır. Önerilerini dikkatle dinleyerek uygulamanız yararınıza olacaktır.
? Öncelikle “Gerçekten kilo vermek istiyor muyum, kilo vermek benim için ne kadar önemli ve gerçek anlamda bir önceliğim mi?” diye kendinize sorarak işe başlamalısınız.
? Her işte olduğu gibi diyette başarı için çabalamanız gerekmektedir.
? Hastaların birçoğu, fazla kiloları estetik kaygılarla önemsemekte fakat aşırı kilo (obezite) her şeyden önce ciddi bir sağlık sorunudur.
? Şişmanlık diyabet, kanser, kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği ve diğer sağlık problemlerinin ana nedenidir.
? Dünya çapında yapılan medikal harcamaların ne yazık ki üçte biri obeziteyle mücadeleye ayrılmış durumdadır.
Danıştığınız kişi “Diplomalı geçek diyetisyen” olmalı
? Son zamanlarda “Meyve yeme, ensülin direnci yapar; ekmek yeme, zehirdir; havuç yeme, şişmanlatır ve çaya şeker yerine tereyağı koy” gibi bilimsel dayanağı olmayan zayıflama önerileri yaygınlaşmaya başlamıştır.
? Sağlıklı ya da hasta bireyler için beslenme ve diyet, “beslenme ve diyetetik lisans diploması”na sahip diyetisyenlerin temel görevidir. Lütfen yazılı ya da görsel medyada beslenme bilimi ve diyet hakkında açıklamalar yapan bireylerin diyetisyen olup olmadığına dikkat ettikten sonra açıklamalarını dinleyiniz.
? Sağlıklı beslenme konusu tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ilgi odağı olmuştur. Konunun uzmanı olsun ya da olmasın birçok kişi kendi görüşleri doğrultusunda hazırladıkları reçetelerle medyada yer almaktadırlar. Tabii olarak insanlar önerilen reçetelerden etkilenmekte ve neyin doğru neyin yanlış olduğunu ayırt etmekte zorlanmaktadırlar.
? Bilimsel dayanağı olmayan yanlış bilgiler yüzünden taze sebze ve meyvelerin aşırı kısıtlanması ya da yasaklanması kanser, kalp hastalıkları ve diyabet gibi birçok kronik hastalığa karşı vücudun savunma mekanizmasının zayıflamasına hatta ölümlere yol açtığı bilinmelidir.
? Stresten uzak yaşamaya özen gösteriniz. Bu konuda psikolojik destek almaktan çekinmeyiniz.
? Diyet aynı zamanda bir motivasyon işidir. Diyet muayenesinden sonra, sizi mutlu eden neler varsa onların listesini çıkartın ve listedekileri daha sık yapmak için çabalayın. Uzun bir yolun başında olduğunuzu düşünürseniz, diyet işkenceye dönüşür ve başarı oranınız azalır.
? Sağlıklı beslenme mutfakta başlar. Tüketeceğiniz her besin sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenize katkı sağlayacak şekilde öznenle seçilerek temin edilmelidir.
? Mutfak alışverişine aç olarak değil ara öğün yaparak çıkınız.
? Alışverişinizi hazırladığınız alışveriş listesine göre, ihtiyacınız kadar yapınız.
? Alışveriş listenizde cipsler, gofretler, basit karbonhidrat içeriği yüksek besinler ve yağlı hazır ürünler yer almamalıdır.
? Doğal besinleri tüketin: Çeşitli ve rengârenk sebzeler, tam tahıllı ürünler, baklagiller, kuru yemişler, zeytinyağı, organik hayvansal besinler, omega 3 içeriği yüksek deniz ürünleri…
? Her gün kesinlikle 3 ana öğün tüketiniz. Diyetisyeninizin önerdiği sayıda ara öğün yapınız ve öğün atlamayınız.
? Yemeklerinizde sos kullanmayınız.
? Öğle ya da akşam yemeğine çorba ile başlayabilirsiniz.
? Çorbalarda ve yemeklerde terbiye olarak un kullanmayınız.
? Garnitür olarak tabağınıza eklenen besinleri tüketmeyiniz.
? Ekmek değişim hakkınızı azaltarak yulaf ezmesi kullanabilirsiniz ancak diyetisyeniniz ile bu konuda görüşmelisiniz.
? Tam tahıllı besinleri tercih ediniz.
? Et yerine, diyetisyeninizin önerdiği miktar ve sıklıkta, haftanın 2 – 3 günü kuru baklagilleri tüketebilirsiniz.
? Her gün, diyetisyeninizin önerdiği miktarlarda sebze ve meyve tüketiniz.
? Kabuğuyla tüketilebilen meyvelerin, posa bakımından zengin olan kabuklarını soymadan tüketiniz.
? Kolalı içecekler ve meşrubatlar yerine diyetisyeninize danışarak taze meyveleri, taze sıkılmış meyve sularını ve doğal mineralli maden sularını tercih edebilirsiniz.
? Domates, salatalık, marul, kıvırcık, roka, yeşil soğan, maydanoz gibi enerji değerleri düşük çiğ sebzeleri, her öğün yağ ve tuz eklemeden istediğiniz zaman, istediğiniz miktarda tüketebilirsiniz.
? Kuru yemişleri diyetisyeninizin önerdiği miktarda tüketiniz.
? Hoşlandığınız baharatları yemeğinize ekleyebilirsiniz.
? Tuz tüketimini azaltmak adına tuzluğu sofranızdan kaldırınız.
? Salamura ve aşırı tuzlu gıdalardan kaçınınız.
? İşlenmiş salam, sosis, sucuk, pastırma gibi hazır gıdalardan uzak durunuz.
? Yeterli beslenmenin yanında dengeli beslenmeyi de ihmal etmeyin ve akşam yemeğinde gün boyu tükettiğiniz besinleri düşünerek seçim yapınız.
? Gerçekçi olun: Tatile çıkıyorsanız kilo vermek yerine kilonuzu korumayı hedeflemelisiniz.
? Mümkünse yalnız yemek yemeyiniz, açık büfelerden kaçınınız.
? Kilolarınıza dikkat ettiğinizi arkadaşlarınıza söylemeyiniz. Böylece odak noktası olmayıp onların yanında daha rahat davranabilirsiniz.
? Ev dışında yemek yerseniz hafif bir başlangıç ardından pizza veya büyük bir ana yemeği birkaç kişiyle paylaşmayı deneyiniz.
? Şeker ve şekerin girdiği tüm besinlerin tüketimini azaltınız.
? Pasta, börek, çörek, kek, kurabiye, tatlı tükettiğinizde diyetisyeninizden yardım alarak değişim listelerinden ekmek, süt ve yağ tüketim hakkınızı azaltınız.
? Eğer bir adet çikolata ile yetinemiyorsanız dişlerinizi fırçalayın, ağız gargarası kullanın ya da çikolatanın arkasından çeyrek yeşil elma veya limon gibi ekşi bir besin tüketerek çikolata tadını yok edin.
? Yemekten sonra tatlıya geçmeden 20 dakika bekleyin. Bu sürede beyin açık tokluk merkezi doyduğunuz sinyalini alacak, böylece fazla şeker ve yağ tüketmemiş olacaksınız.
? Alkollü içkilerden mümkün olduğunca uzak durunuz.
? Şekersiz olarak açık çay, meyve çayları, ıhlamur kullanabilirsiniz.
? Diyetisyeninizin önerdiği miktarda su tüketiniz.
? Su içmek için kesinlikle susamayı beklemeyiniz. İdrar renginiz koyu sarı ise yetersiz su alıyorsunuz demektir.
? Yemeklerden hemen önce ya da yemek sırasında en fazla bir bardak su içebilirsiniz.
? Yemekleri kızartma, kavurma ve füme (tütsüleme) yapmadan; haşlama, fırın ve ızgara yöntemiyle pişiriniz.
? Tereyağı, iç yağı, sadeyağ, kuyruk yağı, nebati yağ (margarin) gibi doymuş katı yağları kesinlikle kullanmayınız. Bunların yerine diyetisyeninizin belirttiği yemeklerde; zeytinyağı, mısırözü yağı, pamukyağı, ayçiçek yağı, fındık yağı gibi bitkisel sıvı yağları tercih ediniz.
? Sebze pişirirken bir kg sebzeye en fazla 2 yemek kaşığı bitkisel sıvıyağ ekleyebilirsiniz.
? Et, protein bakımından en zengin besinlerden biri olmasına karşın yağ bakımından da zengindir; bu yüzden hazırlanan et yemeklerine yağ eklemeden pişiriniz.
? Yemeklerinizi ön kızartma yapmadan pişiriniz, böylelikle yanmış, trans forma dönüşmüş kanserojen yağlardan uzak durmuş olacaksınız.
? Yapışmayan tencere ve tava kullanınız, bu yağ kullanımınızı azaltacaktır.
? Yağlı ve enerji değeri yüksek besinleri, elinizin altında değil; kolay ulaşamayacağınız yerlerde muhafaza ediniz.
http://www.gercekdiyetisyenler.com/diyete-basla-internetten-online-diyet/
? Yemek hazırlarken, pişirirken ve servis ederken atıştırmayınız, bu şekilde yediğiniz miktarı ölçemezsiniz.
? Porsiyon kontrolünün etkin şekilde sağlanması açısından, yemeklerinizi tencere veya kapağında değil tabağınızda yiyiniz.
? Yemeğinizi ayakta veya aceleyle tüketmek yerine oturarak ve yavaşça tüketiniz, böylece tükettiğiniz besin miktarını daha iyi kontrol etmiş olacaksınız.
? Diyetisyeninizle belirleyeceğiniz bir gün “diyet kaçamağı” yapabilirsiniz.
Diyetisyeniniz hasta ve sağlıklı bireylerde beslenme ve diyet ile ilgili tüm konularda size en yakın sağlık uzmanıdır. Önerilerini dikkatle dinleyerek uygulamanız yararınıza olacaktır.
⚽ Oturarak yapılan aktivitelerden mümkün olduğunca kaçınınız.
⚽ Egzersizden faydalanmak için bir spor salonunda saatler harcamanız gerekmemektedir.
⚽ Ofis ortamında veya evde bilgisayar ya da televizyon başında, hareketsiz şekilde çalışıyorsanız, ofis egzersizlerini öğrenmek için diyetisyeninizden veya bir uzmandan bilgi alınız.
⚽ Asansör yerine merdivenleri tercih ediniz.
⚽ Toplu taşıma araçlarında eğer eliniz doluysa, sadece zaruri bir durum varsa oturunuz. Aksi halde kısa mesafeler için ayakta seyahat ediniz.
⚽ Otobüs, tramvay veya servisinizden mümkün olduğunca, bir durak önce inerek yürüme mesafesini artırınız.
⚽ Düzenli yapılan yürüyüş hem kan şekerinizi düzenleyecek hem de ensülin seviyenizi aşağı çekecektir.
⚽ Unutmayın stresin en iyi ilacı spordur, besin tüketimi değildir.
⚽ Koşmak, dans etmek, trambolinle atlamak ya da sizi eğlendiren her neyse onu yapmanızı da öneriyoruz.
⚽ Yürüyüşe ortalama adımlarla başlayıp hızlanın.
⚽ Diyete yeni başlayan bireylerin, her gün 30 – 40 dakika yürümesi başlangıç için yeterlidir.
⚽ Sonrasında haftada 6 gün 60 dakika yürümek idealdir.
⚽ Size önerilen süre ve sıklıkta düzenli egzersiz yapınız.
⚽ Haftada en az 3 gün olacak şekilde, size önerilen sayıda; terleme şeklinde aktivite, spor ve egzersiz yapınız.
⚽ Egzersiz zamanınızı, kendinize özel bir zaman olarak ayırınız.
⚽ Daha estetik ve daha sağlıklı olmak için diyetinizi, aktiviteyle mutlaka destekleyiniz.
Haftanın ____ günü aşağıdaki sporları yapınız:
| Yüzme | |
| Bisiklet sürme | |
| Spor aletleriyle fitness | |
| Futbol, voleybol, tenis | |
| Ara vererek ip atlama | |
| ________ tempoda yürüyüş | |
| Aerobik, plates, dans, oyun | |
| Ara vererek merdiven inip çıkma |
? Diyetisyeniniz tarafından hazırlanan tıbbi beslenme tedavisi (kişisel beslenme planı) size özeldir. Diyetinizi başkalarının diyetiyle kıyaslamayınız ya da uygulamaları için başkalarıyla paylaşmayınız.
? Diyetisyeninizin önerilerini harfiyen uygulayınız.
? Uzman tarafından önerilen fiziksel aktivitelerin tür ve sayılarını birebir uygulayınız.
? Diyetinizdeki besinlerin tür ve miktarlarını, diyetisyeninizin önerdiği sayılardan eksik ya da fazla tüketmeyiniz.
? Medyada yer alan beslenme ve diyet önerilerine itibar etmeyiniz.
| Hedef: ____ kg | Tarih | VA | VYO | BB | H | ||
| Diyet muayene | |||||||
| 1. Kontrol | |||||||
| 2. Kontrol | |||||||
| 3. Kontrol | |||||||
| 4. Kontrol | |||||||
| 5. Kontrol | |||||||
| 6. Kontrol | |||||||
| 7. Kontrol | |||||||
| 8. Kontrol | |||||||
| 9. Kontrol | |||||||