Bağışıklık sistemi, vücudu hastalıklara karşı koruyan patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden işleyişlerin tümüdür.
Bağışıklık sisteminin desteklenmesi ve güçlendirilmesi, hastalıklara karşı direnç kazanmak ve soğuk algınlığı, grip ve kanserden etkilenme olasılığını azaltmak için en önemli noktadır.
Yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı olarak bağışıklık sistemimiz zayıflar ve hastalıklara yakalanma olasılığında artış görülür. En ufak soğuk havalarda bile anında hasta oluyorsanız bağışıklık sisteminiz zayıf demektir. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için ilacınız besinler olmalıdır.
1. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Aminoasitler ve proteinler”
Proteinlerin, bağışıklık sisteminin aktif oyuncularından olan antikorların yapımında önemli görevleri vardır. Arginin, glutamin, histidin, metionin bu yapılarda rol alan önemli aminoasitlerdir.
Hayvansal besinler genel olarak protein açısından zengindir. Günlük beslenme programınızda süt ve süt ürünleri,et,tavuk,balık ve yumurta mutlaka bulunmalıdır.Kuru baklagiller ve yağlı kuru yemişler de protein açısından zengin besinlerdendir.
2. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “A vitamini”
A vitamininin bağışıklık sistemi üzerinde önemli etkileri vardır. DNA sentezine yardım eder ve doku mekanizmasında etkilidir. Bağışıklığı düzenleyici bir vitamin olmasının yanı sıra, immün sistemin önemli bir oyuncusu olan lenfosit ve kan hücrelerinin normal büyümesi için gereklidir. A vitamini yetersizliğinde (doğumda ve sonradan kazanılmış) bağışıklıkta baskılanma görülür. A vitamini kaynakları süt yağı ve yumurta sarısıdır.
A vitamininin öncüsü olan ß-karoten de iyi bir bağışıklık sistemi koruyucusudur. Havuç, pazı, ıspanak, kayısı gibi besinlerde bulunur.
3. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “C vitamini”
Bağ doku, elastik doku, kemik dokusunun sentezinde rol alır, yara ve yanıkların iyileşmesini kolaylaştırır, pek çok vitamin ve mineralin vücut tarafından rahatça kullanılmasını sağlar. C vitamini eksikliğinde bağışıklık sisteminin hücrelerinin fonksiyonlarında azalma ve hücresel bağışıklık yanıtlarında bozulmalar belirlenmiştir. C vitamini bir antioksidan olmasının yanı sıra, diğer immün sistem üzerinde rol oynayan vitamin ve minerallerin kullanılmasına da yardımcı olur. Bu yüzden beslenmemizde mutlaka taze sebze ve meyveler yer almalıdır. Turunçgiller (greyfurt, portakal, mandalina), kivi, nar, elma C vitamininden zengin meyvelerdir. Ayrıca limon da C vitamininden zengindir. Salatalara limon sıkarak,suyun içine limon dilimi ekleyerek veya limonata halinde tüketerek C vitamini alabilirsiniz.
4. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “B6 vitamini”
Vitamin B6 bağışıklık sistemi hücrelerinin yapısında rol alır ve antikor üretimine yardımcıdır. Eksikliğinde hücresel bağışıklık yanıtının düştüğü, antikor sayısında azalma olduğu tespit edilmiştir. B6 vitamini et, tavuk, balık, kuruyemişler, sütte bulunur.
5. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Selenyum”
Selenyum çok güçlü bir antioksidandır, glutatyon peroksidaz enziminin yapısında bulunur ve vücudu hasarlara karşı korur. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği gibi metal zehirlenmelerine karşı da vücudumuzu korur. Selenyum; tam tahıllı ekmeklerde, yağlı kuruyemişlerde, balık ve deniz ürünlerinde, yumurtada, süt ve süt ürünlerinde bulunur. Ceviz ve fındık selenyum açısından zengindir.
6. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Çinko”
Çinko yetersizliğinde vücuda enfeksiyon girişi kolaylaşır ve hücresel bağışıklık sistemi yavaş cevap vermeye başlar. Çinko serbest radikallere karşı da vücudumuzu korur. Kabuklu deniz ürünleri, et, tavuk, balık ve tam tahıllı ekmekler ve kuru baklagiller çinko açısından zengindirler.
7. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Folik asit”
Folik asit yetersizliğinde, hücresel boyutta bağışıklık sistemi yanıtının düştüğü ve antikor üretiminin azaldığı ispatlanmıştır. Folik asit tahıllarda, yeşil yapraklı sebzelerde, portakal suyunda ve kuru baklagillerde bulunur.
8. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Demir”
Demir yetersizliği büyüme ve gelişmeyi etkilediği gibi, bağışıklık sisteminin çalışması ve devamlılığını da etkiler. Demir, bitkisel ve hayvansal kaynaklarda bulunur. Her iki grubun kombinasyonu ile vücuda yeterli demir alımı sağlanır. Et,yumurta,ıspanak,semizotu,pekmez ve kuru üzüm demir kaynaklarıdır. Demir içeren besinlerin yanında C vitamininin tüketilmesi hem demirin emilimini arttırır hem de bağışıklık sisteminin güçlenmesine yarar sağlar. Et yemeklerinizin yanında bol yeşillikli ve limonlu salata tüketerek demir ve C vitamini kaynaklarını bir arada almış olursunuz.
9. Güçlü bir immün sistem için 9 altın kural: “Prebiyotik ve probiyotikler”
Prebiyotik ve probiyotikler, bağırsaklardaki yararlı mikroorganizmaları artırarak bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Evde mayalanan yoğurtlarda, maya olarak prebiyotik maya kullanılarak, yoğurdun prebiyotik yapısı artırılabilir. Benzer şekilde kefir, içerdiği prebiyotikler açısından zengin bir besindir. Yoğurt, ayran ve peynirin yapısında doğal olarak prebiyotik bulunmaktadır.
Geleceğin diyetisyeninden öneriler…
* Günlük beslenmenizde yumurta,et-tavuk-balık,süt ve süt ürünleri gibi protein kaynakları eksik olmamalıdır.
* Mevsimine uygun taze sebze ve meyveler sofranızdan eksik olmamalıdır.
* E vitamini kaynağı olan kuru yemişler(ceviz,badem,fındık vs.) ölçülü bir şekilde beslenmenizde yer almalıdır.
* Kış aylarında portakal,mandalina ve elmadan oluşan meyve salataları yapabilirsiniz.
* Güçlü bir antioksidan olan narı salatalarınızın üzerine ekleyebilir ya da ara öğünlerde tüketebilirsiniz.
* Salatalarınıza mutlaka limon ekleyin. Gün içerisinde içtiğiniz suyun içerisine limon dilimi katarak hem C vitamini alıp hem de suya aroma sağlayabilirsiniz.
* Domates yaz aylarında her gün mutlaka tüketilmelidir. Hatta yaz domatesleri konserve yapılarak kış aylarında da yemeklerde ve sos şeklinde tüketilebilir.
* Yemeklerin içerisinde mutlaka sarımsak ve soğan kullanılmalıdır.
* Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut ,mercimek vb.) haftada 2-3 kez tüketilmelidir. Özellikle kış aylarında çorba olarak tüketilebilir. Salatalarda kullanılmasıyla farklı lezzetler elde edilebilir ve böylece tüketimleri arttırılabilir.
* Günlük veya uzun ömürlü sütlerin probiyotikli yoğurtlarla mayalanmasıyla ev ortamında sağlıklı yoğurtlar elde edilebilir. Beslenmenize kefir,turşu gibi mayalandırmış ürünleri ekleyebilirsiniz.
* Haftada 2 kez balık tüketilmelidir.
* Günde en az 5-6 porsiyon tam taneli tahıllar (tam buğday , esmer pirinç vb.) tüketilmelidir. Bu nedenle beyaz ekmekten ziyade tahıllı ekmekler tüketilmelidir.
* Vücutta gerçekleşen çoğu reaksiyon için su gereklidir. Bu nedenle günlük 2-2.5 lt su tüketilmelidir.
* Detaylı bilgi ve kişisel beslenme tedavisi için diyetisyeninize başvurmalısınız.
Eğer siz de Gerçek Diyetisyenler Sitesi‘nde uzman yazar olmak istiyorsanız aşağıdaki bağlantıdan bize ulaşabilirsiniz:
Tekli doymamış yağ asitleri yerine trans yağlar daha fazla tüketildiğinde kısırlık riski artıyor.
Ilık yapı (warm-natured) Semen ılık yapıda olduğu için besinler de böyle olmalı. Semenin ılık olması sperm yoğunluğu ve hareketliliği için önemli.